Ýlk Yardým

Heyelan Belirtileri Þunlardýr:

• Arazide daha önce olmayan, kaynak sularýn, suya doygun alanlarýn ve su sýzýntýlarýnýn oluþmasý,

• Arazide veya yollarda çatlaklarýn, yarýklarýn veya açýlmalarýn oluþmasý,

• Bina temelleri altýnda çatlama, yarýlma veya ayrýlmalarla, bina döþemelerinde ve duvarlarda sürekli geniþleyen çatlaklarýn oluþmasý,

• Yeraltý su borularýnda sýzýntýlarýn ve kanalizasyon kanallarýnda kýrýlma ve çatlaklarýn oluþmasý,

• Telefon direklerinde, çitlerde ve aðaçlarda yamaç aþaðý eðilme ve yatmalarýn gözlemlenmesi,

• Tel veya ahþap çitlerde yer deðiþtirmelerin görülmesi,

• Daha önce o bölgede heyelan meydana gelmiþ olmasý.

Özellikle sürekli veya saðanak yaðýþlarýn meydana geldiði aylarda, arazide ve evlerde bu belirtiler görüldüðünde, evler hýzla boþaltýlmalý ve hemen yetkililere haber verilmelidir.

Heyelanlar genellikle yavaþ geliþen doðal afetlerdir. Ancak çok dik yamaçlarýn üzerine inþa edilen ve yamaçlarýn altýndaki evler ani geliþen heyelanlara maruz kalabilir.

Kapalý Alandaysanýz:

• Binadan çýkmak ve heyelan bölgesinden uzaklaþmak için yeterli vaktiniz yoksa içeride kalýn.

• Saðlam eþyalarýn altýnda ÇÖMEL-KAPAN-TUTUN hareketini uygulayýn.

Kaçamýyorsanýz

• Toprak kaymasýnýn veya çamur akýntýsýnýn geldiði yolun üzerinde durmayýn.

• Tehlike anýnda heyelan veya çamur akýntýsýnýn yolundan uzak durarak hemen mümkün olduðu kadar yükseklere doðru uzaklasýn ve toprak kaymasý olduðunu çevrenizdeki insanlara söyleyin.

• Çamur ve moloz akmasýndan kaçabilecek zamanýnýz veya etrafýnýzda arkasýna saklanabileceðiniz saðlam bir þey yoksa olduðunuz yerde ÇÖMEL-KAPAN-TUTUN hareketi ile mutlaka baþýnýzý ve boynunuzu koruyun.

• Heyelanýn baþladýðýný fark ettiðinizde eðer mümkünse çevrenizde yaþayan insanlarý, komþularýnýzý toprak kaymasýna karþý uyarýn.

Sonrasýnda

• Her þeyden önce güvencede olduðunuzdan emin olun. Gerekiyorsa tehlikeli bölgeden uzaklaþarak kendinizi güvenceye alýn.

• Yakýnýnýzda bulunan elektrik, gaz ve su kaynaklarýný hemen kapatýn Çevrenizde gaz kaçaðý olmadýðýndan emin olana kadar bulunduðunuz yeri kibrit veya diðer yanýcý maddelerle aydýnlatmaya çalýþmayýn.

• Çevrenizi kontrol edin. Yaralý veya yardýma muhtaç kiþiler var mý? Yangýn ve yeni bir çamur akýntýsý gibi bir tehlike yoksa onlarý yerlerinden oynatmayýn.

• Telefonlarý mümkün olduðunca kullanmayýn.

• Tehlikeli duvarlar, çatýlar ve bacalara karþý çevrenizdekileri uyarýn ve bunlarýn etrafýnda dolaþmayýn.

• Radyo ve televizyon gibi kitle iletiþim araçlarýyla size yapýlacak uyarýlarý dinleyin ve söylenenleri uygulayýn.

• Cadde ve sokaklarýn acil yardým araçlarý için boþ býrakýn.

• Eþya almak için zarar görmüþ binalara girmeyin.

Daðlýk ve sismik bölgelerde sýkça meydana gelen bir yer olayýdýr. Ülkemizde, daðlýk ve sismik böl­gelerin çoðunluðu nedeniyle her yýl bu olaylara sýk sýk rastlanmaktadýr.

Erozyon (aþýnma), kar ve yaðmur sularý da toprak kaymasýna neden olabilmektedir.

Bu konuda alýnacak ivedi önlemlerin baþýnda, yerleþim yerlerinin tehlikeli bölgelerden emin bölgelere nakli gelmektedir. Ayrýca erozyon bölgeleri tespit ve ýslah edilmeli, uygun inþaat teknikleri geliþtirilmelidir.